Fjárþörf til reiðvegamála

Reiðvegamál

Í apríl 2022 var gert nýtt samkomulag við Vegagerðina um gerð og lagningu reiðstíga með stofn- og tengivegum sem lagðir eru bundnu slitlagi og skal kostnaðurinn greiddur af framkvæmdafé viðkomandi vegar. Ágreiningi sem upp kunna að koma, er heimilt að visa til forstjóra Vegagerðarinnar og stjórnar LH.

Á sama tíma var endurútgefin  Reiðvegahandbók Vegagerðarinnar og LH. Í henni er að finna mjög gagnlegar leiðbeiningar um gerð reiðstíga, sem gagnast reiðveganefndum, sveitarfélögum o.fl. Samkomulagið og Reiðvegahandbókina má finna m.a. á vef LH.

Reiðveganefndir

Landinu er skipt í 7 svæði og situr formaður hvers svæðis jafnframt í stjórn Reiðveganefndar LH.

Í gegnum Vegagerðina hefur verið veitt árlega 75 milljónum kr., sem úthlutað hefur verið til hestmannnafélaganna til viðhalds á reiðvegum.  Árin 2021 og 2022 fékkst 50 milljónir kr. aukaúthlutun hvort ár og því 125 milljónir kr. til úthlutunar hvort ár.  Munaði miklu um það. Flest sveitarfélögin veita síðan framlag til reiðvegagerðar og er meðalframlag þeirra um 67 milljónir kr. á ári.

Starfshópur ráðherra um stöðu reiðvegamála á Íslandi

Innviðaráðherra skipaði sl. haust starfshóp til að greina þörfina á fjármagni til reiðvegaframkvæmda til lengri tíma og vinna tillögur fyrir samgönguáætlun 2023-2037. Starfshópinn skipa Pálmi Þór  Sævarsson frá Vegagerðinni, sem jafnframt er formaður hópsins, Sigtryggur Magnason frá Innviðaráðuneytinu, Berglind Karlsdóttir og Hákon Hákonarson frá LH, auk þess sem Halldór H. Halldórsson var starfshópnum til ráðgjafar.

Leitað var til allra reiðveganefnda landins um að meta ástand reiðvega á hverju svæði fyrir sig.  Upplýsingar um lengd reiðvega voru sóttar í Kortasjá LH og voru reiðvegir flokkaðir eftir svæðum. 

Aðgerðum var skipt í 6 flokka eftir ástandi:
1. Grjóthreinsa, hreinsa burt fyrirstöður og grafa vatnsrásir á stofnleiðum
2. Mölun á reiðleiðum með steinbrjót, 3. Þörf á yfirborðsefni, 10 sm útlagt
4. Burðarlag ofan á eldri veg 20 sm og yfirborðsefni 10 sm
5. Nýr reiðvegur, ryðja vegstæði, burðarlag 30 sm og yfirborðsefni 10 sm
6. Reiðfær slóð meðfram akvegi sem þegar hefur verið lagður bundnu slitlagi

Starfshópurinn hefur skilað inn tillögu til ráðherra um forgangsröðun verkefna og þörf á fjármagni fyrir samgönguáætlun 2023-2027. Tillagan gerir ráð fyrir umtalsverðri hækkun framlaga, sem skiptist í viðhaldsfé, lagfæringu stofnleiða og í að gera reiðfæra slóð meðfram þegar bundnu slitlagi.

Það er mat starfshópsins að reiðvegamál á Íslandi sé málaflokkur sem hafi verið vanfjármagnaður til lengri tíma og því sé uppsöfnuð þörf fyrir auknar fjárveitingar til að koma þessum málum í viðunandi horf.

Framlag hestamennsku og hestatengdrar ferðaþjónustu er mælt í tugum milljarða króna á ársgrundvelli, sé litið til gjaldeyristekna og afleiddra tekna. (Heimildir unnar frá mælaborði Ferðamálastofu).

Alls bárust umsóknir um 550 milljónir kr í reiðvegastyrki frá hestamannafélgögunum fyrir árið 2023 og vonir eru bundnar við að vinna starfshópsins um þörf á reiðvegafé skili verulega auknum fjárframlögum til reiðvegamála til lengri tíma.

Hákon Hákonarson
ritari stjórnar LH og formaður reiðvega- og samgöngunefndar LH